Menu

LEKSYKON MISTYKI - Peter Dinzelbacher

Dostępność: na wyczerpaniu
Wysyłka w: 48 godzin
Cena: 29,90 zł 29.90
ilość szt.

towar niedostępny

dodaj do przechowalni
Kod produktu: E242-62046
Pin It

Opis

Tytuł: LEKSYKON MISTYKI 

Autor: Peter Dinzelbacher

Wydawnictwo VERBINUM

Oprawa twarda

ISBN: 83-7192-142-X

„Leksykon mistyki” jest dziełem zbiorowym pod redakcją prof. dr. hab. Petera Dinzelbachera. Zawiera około 1300 haseł, przedstawiających mistykę europejską od starożytności do czasów obecnych, oraz ogólne hasła, w których omawia się mistykę żydowską, muzułmańską i azjatycką (chińską, hinduską, buddyjską, japońską). Polską wersję leksykonu uzupełniono ogólnym hasłem Mistyka polska i 37 hasłami poświęconymi ważniejszym przedstawicielom polskiej mistyki.


 

WSTĘP

Pytanie, czym jest właściwie mistyka, stawiano wielokrotnie i udzielano na nie różnych odpowiedzi. Okazuje się ono tym trudniejsze, im wyżej się wstępuje, aby ogarnąć ten temat. W przypadku uwzględnienia (za naukami religioznawczymi) wszystkich znanych form religijnych oraz próby ustalenia, czy znają one tradycje mistyczne, definicja pojęcia mistyki musiałaby się bardzo poszerzyć; np. w religiach azjatyckich mistyką nazywa się również rozpłynięcie się duszy w czymś bezosobowym, boskim, we wszechświecie, „a nawet być może w czymś, co jest jeszcze poza Bogiem, w pustce czy niebycie” (J. Bertholet i in., Wörterbuch der Religionen, Stuttgart 1985 [wyd. 4], 412).

Ponieważ w niniejszym leksykonie chodzi o mistykę chrześcijańską – chociaż w syntetycznych hasłach przestawia się także mistykę innych religii – możemy posłużyć się klasyczną już jej definicją, podaną przez franciszkanina Bonawenturę z Bagnoregio, średniowiecznego teologa i mistyka – mistyka jest cognitio Dei experimentalis, czyli poznaniem Boga opartym na doświadczeniu (III Sent. d. 35, q. 2, corp.). Bóg jest więc nie tylko przedmiotem wiary i filozoficznych dociekań, lecz Jego istnienia doświadcza się też przez jedno bądź wiele przeżyć religijnych (III Sent. d. 35, q. 2 corp.).

Kulminacyjny punkt mistyki, zjednoczenie Boga z duszą (unio mystica), jest jednak nieomal zawsze wielorako uwarunkowany; najwyższej szczęśliwości nie osiąga się bez żadnego przygotowania, nie spada ona niby „z jasnego nieba”. W szerszym sensie mistyka jest raczej całościową postawą religijną, która ma doprowadzić do tego rodzaju przeżycia. A zatem mistykę można by określić jako dążenie człowieka do bezpośredniego już w tym życiu spotkania z Bogiem na drodze osobistego doświadczenia oraz odczucia i refleksje towarzyszące mu na tej drodze, a wreszcie spełnienie samego dążenia. Spełnienie owego dążenia polega na krótkotrwałym zniesieniu różnicy między jego podmiotem, czyli duszą człowieka, a przedmiotem, do którego się dąży, czyli Bogiem. Tym samym wiadomo, co powinno się określać jako „mistyczne”, zwłaszcza że w języku potocznym, ale też w publikacjach naukowych często używa się tego przymiotnika w bardzo szerokim i niejasnym znaczeniu: często (ale błędnie) autorzy posługują się tym słowem w sensie „misteryjny”, chcąc określić coś tajemniczego w dziedzinie religijnej, a czasem nawet w sensie „mityczny”, czyli „legendarny”. W językach skandynawskich to samo słowo, mistisk, znaczy nawet „tajemniczy”, „podejrzany”.

Większość opracowań poświęconych mistyce chrześcijańskiej przyjmuje oczywiście pewne wyznaniowe bądź specyficzne dla danej dyscypliny założenia. Nierzadko prowadzi to tego, że mistycznie uzdolnione osoby innych wyznań dyskwalifikuje się jako „pseudomistyków” albo po prostu pomija sieje milczeniem, albo nie uwzględnia się dzieł, które nie odpowiadają określonym kryterium estetycznym, co jest „literaturą”, a co nią nie jest. W niniejszym leksykonie podjęto próbę wzięcia pod uwagę wszystkich wyznań chrześcijańskich, a nawet przejawów mistyki ocenianych jako heretyckie czy podejrzane.

Fakt, że większość uwzględnionych postaci należała do Kościoła katolickiego, odpowiada danym historycznym, zwłaszcza że przed XVI-wiecznym podziałem właściwie istniał tylko Kościół katolicki i Kościół prawosławny.W odróżnieniu od wielu innych prac poświęconych mistyce wiele miejsca przyznaje się mistyce praktycznej, przeżyciowej. W chrześcijaństwie zachodnim mistyka przeżyciowa jest zjawiskiem -niezależnie, jak można by ten fakt uzasadnić – typowym zwłaszcza dla kobiet. Dlatego w Leksykonie pojawia się tak wiele mistyczek, nawet mniej znanych, przy czym należy pamiętać, że chodzi oczywiście jedynie o niewielki wybór z olbrzymiej rzeszy uzdolnionych mistycznie osób (liczbę samych tylko mistyków i mistyczek hiszpańskich znanych z imienia szacuje się na około 6000).

Również na ogół gruntowniej przebadana mistyka teoretyczna, studyjna, w znacznej mierze nie ma na względzie niczego innego – choć często się tego nie dostrzega – niż doprowadzenie do doświadczenia mistycznego bądź okazanie pomocy w jego teoretycznym ujęciu. Tacy autorzy, jak Orygenes, Bernard, Eckhart, Baker i inni, traktują swoje dzieła jako wprowadzenie w cognitio Dei experimentalis i pomoc do osiągnięcia go już w tym życiu.

Leksykon zwraca na to uwagę w wielu hasłach. Poszczególni autorzy opracowali swoje tematy – mimo ustalonych założeń i wytycznych redakcyjnych – do pewnego stopnia odmiennie, kładąc większy nacisk, w zależności od zawodowego przygotowania i przynależności wyznaniowej, bądź to na aspekty historyczne, bądź to na refleksję teologiczną. Niemniej jednak redaktor ma nadzieję, że oddaje do rąk czytelników dzieło spójne i jednolite.

Wiele artykułów nosi ślady jego ostrożnej ingerencji, mającej na uwadze uzupełnienie dostarczone go przez autorów materiału bądź jego skrócenie. Tam, gdzie niezbędne były obszerniejsze dodatki (mniej więcej od jednej trzeciej tekstu), jego nazwisko widnieje obok nazwiska głównego autora hasła.W tym miejscu niżej podpisany chciałby serdecznie podziękować wszystkim współautorom za ich zainteresowanie tym przedsięwzięciem, a także współpracownikom i kierownictwu Kröner-Verlag, zwłaszcza pani dr Immie Klemm i panu Arno Klemm, którzy z niezwykłym oddaniem i poświęce niem uczestniczyli w realizacji niniejszego projektu.Na koniec niech mi będzie wolno wyrazić życzenie, by

Leksykon znalazł wielu czytelników o najrozmaitszych zainteresowaniach i by wielu z nich ostatecznie zbliżył do dokonań i losów życia tych, którzy „chorowali” na Boga i Go miłowali – mistyków wszystkich czasów i wyznań. Czytelników zaś, związanych z określonym wyznaniem, proszę, by artykuły napisane z innej perspektywy teologicznej starali się czytać w duchu ekumenizmu.

Salzburg, kwiecień 1998
Peter Dinzelbacher

KUPUJĄC U NAS, WSPIERASZ DOBROCZYNNE DZIEŁA FUNDACJI TALITHA CUM.

DZIĘKUJEMY W IMIENIU NASZYCH PODOPIECZNYCH.

Produkty powiązane

Opinie o produkcie (0)

do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper.pl